Erizaintzako ratioen legeari buruz

• Lege integratu, oso eta bideragarritasun-bermedun baten bidez.
• Heriotza-tasa murriztea, gastu publikoak aurreztuz.
• Ratioen legeak zaharrak erresidentzietatik eta zentro soziosanitarioetatik baztertzen ditu berriro.

Jakina da osasun-zentroetako hilkortasunaren gorakadan gehien eragiten duten faktoreetako bat profesionalek jasaten duten laguntza-presio handia dela. Jakina da, halaber, hori ez zaiola inoiz axola izan ez Administrazioari, ez diruz lagundutako sindikatuei. Horregatik, aspaldidanik, Espainiako estatuak ELGAko mila biztanleko erizainen postu baxuenak bete ditu (5,7 2019an).

2013an, honako dokumentu hau itzuli genuen: << Erizainen plantilla-ratioek bizitzak salbatzen dituzte, eta emfermeroak beren lekura itzultzen dituzte, pazientearekin batera >>¹. Dokumentu horretan, sindikatuek Kalifornian izandako borroka jasotzen zen (ratioen legea 1999an onartu zen lehen estatua, mobilizazioetan urteak eman ondoren).

Borroka sindikal horri esker, plantillak txertatu ahal izan ziren (80.000 lanpostu berri inguru 8 urtean), eta ospitale-gastua murriztu zen, kontrako efektuak, berriz ospitaleratzea eta abar murriztu baitziren.

Kalifornia. Langile Seguruen ratioei buruzko Legea onartzeko, urte askotako borrokak behar izan ziren, eta 1999tik dago indarrean. 2004ko urtarrilean egin zen indarrean BKU guztietan, nahiz eta ospitale-industriak legea indargabetzeko etengabeko ahaleginak egin zituen. Kaliforniako ospitaleetako pazienteen arretaren kalitatea eta langileen hautaketa eta kontserbazioa handitu dira (gaixoen kopurua % 30 handitu da).

Ratioen aplikazioak erakutsi du errentagarria dela. Kalifornian ospitaleetako kostuak murriztu egin ziren, aldi baterako eta aparteko orduetako gaixoen gastua murriztu zelako, langileen txandakatzea murriztu zelako eta ospitaleko egonaldia laburtu zelako, pazienteen zainketak hobetu zirelako.

Victoriako (Australia) estatuak ere errespetua arautzen du; izan ere, 2000. urtean gaixo-paziente ratioak hartu zituen Ikastolak, eta % 24,1eko hazkundea izan zuen jarduneko erizainen kopuruan.

Espainiako Estatuko egoera ahula eta segurtasun falta. Ospitaleratuta dagoen 18 gaixoren² kargu dagoen erizain baten eguneroko egoerak gertatzen dira gaueko txandetan eta jaiegunetan, eta ohikoa da 2.000 baino gehiagorekin lan egitea lehen mailako arretan, gerenteen eta politikarien ikuspegi laburraren ondorioz, berehalako aurrezpenean eta helburu ekonomizisten betetzean oinarrituta.

Bestalde, unibertsitate pribatuen kopuruak gora egin du, eta gure zergetako diruarekin prestakuntza jaso duten milaka profesionalek ez dute lan egonkorrik aurkitzen, eta askok Europako herrialde aberatsenen beharrak asetzeko emigratzen amaitzen dute. Jokaldi perfektua, guk beraiek osatzen ditugu, prestakuntza-gastuak aurrezten dituzte eta gero eraman egiten dituzte.

Ratioak Kalifornian 2004tik

Hauek gutxieneko ratioak dira. Ospitaleek beren plantillak handitu behar dituzte pazienteek behar dutenaren arabera.

Testuinguru horretan, inolako mobilizaziorik egin gabe, Kongresuan erizaintza-ratioei buruzko < < Legea izapidetzen ari dira³. Lege hori egungo kaosarekiko aurrerapausoa da, baina uste dugu ez dela nahikoa eta partziala dela, hainbat arrazoirengatik:

• Kategoria guztietarako (medikuak, fisioterapeutak, emaginak, erizaintzako laguntzaileak…) ratioen legea da zaintza-sistema egokia bermatzeko modu bakarra. Partzializazioa eta korporitibismoa dira kalitatezko osasun-sistema bat sortzeko oztopo nagusia.
• Berariaz arautzen ez diren sekzio asko falta dira (larrialdiak, erditze-lekua, pediatria…).
• Ez du argi ezartzen txanda guztietan aplikatuko den, gauetan eta jaiegunetan barne.
• Lehen Hezkuntzan 1.500 paziente ezartzen dira gehienez, eta landa-eremuetan, hori zentzugabekeria da zuzenean. APn alderdi asko zehaztea falta da.
• Onartu zenetik urtebete atzeratu da sektore soziosanitariorako ratioen ezarpena, sektore hori baita erregulazioaren premiarik handiena duena, bertan dagoen kaosa dela eta, egoitzen sarraskiarekin frogatu den bezala.
• Autonomia-erkidegoetako ikuskapen-zerbitzuen esku uzten du horiek betetzen ote diren kontrolatzea. Horri dagokionez, nabarmendu nahi dugu administrazio publikoa izan dela beti lan-araudia gehien urratu duena, plantillen behin-behinekotasuna eta prekarietatea bezalako alderdi garrantzitsuetan. Horregatik, organismoetatik abiatuz bakarrik inplementatzeak ziurgabetasuna eta mesfidantza sortzen dizkigu.
• 18 hilabeteko epea ematen zaie osasun-zentroei eta zentro soziosanitarioei ezarritako gutxieneko erizaintza-ratioak betetzen dituztela jakinarazteko.
• Legea alarma-, esepzio-, setio-, larrialdi- eta hondamendi-egoeran aplikatzea etenda uzten du.
• Azkenik, Kaliforniarekin lotzen badugu, ospitaleratzeko landareen ratioa 1:5 da, eta hemen < < ezartzen da arau orokor gisa >>1: 6, eta 1:8 arte handitu daiteke.
• Kaliforniaen UCIn 1:2 da, hemen 1: 3ra igotzen da koronarioetan.

CASen ustez, interesdunak (erizainak eta pazienteak) mobilizatu gabe legeak onartzeak zalantzan jartzen du haien benetako amildegia. Ez da << progresistak >> legeen lehen kasua, gero ez baitira osorik aplikatzen. Hala ere, hainbat zalantza sortzen dira:

• Ez dago betetzen dela bermatzen duen memoria ekonomikorik. Erizaintzako 100.000 lanpostu sortzea 3.500 milioi € ingurukoa izan liteke, zaila diru-sarrera publikoen murrizketaren testuinguruan.
• Baliteke erizaintzako laguntzaileen eta osasun-arlokoak ez diren langileen kopurua murriztea.
• Paziente-kopuruaren eta gaixo-kopuru osoaren arteko batez bestekoak egitea.
• Gaur egun, poltsak ia hutsik daude estatuko toki askotan. Erizainak egongo al dira sortzen diren beharrak asetzeko?
• Aplikazio-garatiak. Betetzearen kontrola Administrazioaren beraren esku geratzen da.
• Covideko krisiaren galtzaile handiak ahazten dira berriro. Egoitzetan barneratutako gure adinekoak, lehen olatuko sarraskia jasan zutenak, osasun-asistentziatik kanpo geratzen direnez, berriro ahaztuak izaten dira. Ez da onargarria adinekoen egoitzak egotea, non ratioa 1enfermer @: 100 barne-erizain edo are pandemia betean erizaintzako edo medikuntzako langilerik izan ez duten egoitzak izatea, eta sektore soziosanitariorako ratioak ezartzea urtebete atzeratzea. Historiako gobernu < < aurrerakoiena>> eta zeruak erasotzen zituen liderrak, berriz ere, deusezak uzten dituzte.
• Kasu asko geratzen dira legean ezarri gabe.

Referencias

1. Lo que salió mal. El coronavirus y el mundo después de la parada completa. Carlo Caduff, King’s College de Londres.
2. A systematic review and meta-analysis of studies comparing mortality rates of private for-profit and private not-for-profit hospitals. https://www.cmaj.ca/content/166/11/1399.
3. Estudio: Comparación de la tasa de mortalidad entre centros de hemodiálisis lucrativos y no lucrativos: una revisión sistemática y meta-análisis. https://www.casmadrid.org/docStatic/dialisis_mortalidad.pdf